Granice akademickich wolności

Abstrakt

Rozwiązywanie problemów granic w akademickim życiu wolności słowa, finansowania prowadzonych przez uczonych badań oraz tolerowania takich zachowań, które utrudniają to życie, można uznać za najistotniejsze wskaźniki kondycji nauki i nauczania w szkolnictwie wyższym. Pojawiły się one praktycznie od momentu powstania pierwszych uniwersytetów zarówno w krajach zachodnich, jak i w Polsce. To, że te kraje potrafiły sobie z nimi jakoś poradzić, świadczy m.in. to, że ich uczelnie zajmują dzisiaj czołowe miejsca w prestiżowych rankingach, a ich uczeni mają na swoim koncie przełomowe odkrycia. Polskie uczelnie w tych rankingach albo zajmują odległe miejsca, albo też w ogóle się w nich nie pojawiają. Rozważania te traktuję jako głos w dyskusji nad przyczynami tego nienadążania Polski za światową czołówką.